7 αλλαγές στα capital controls

Μικρή «χαλάρωση» στα capital controls για συγκεκριμένες περιπτώσεις που αφορούν στην υπό όρους αποπληρωμή στεγαστικού δανείου και στην ανάληψη μετρητών από μέλη αποστολών διπλωματικών και προξενικών αρχών, επέρχεται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ.

Μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών, η δυνατότητα μερικής ή ολικής αποπληρωμής στεγαστικού δανείου προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την πώληση ακινήτου αλλά και ελεύθερη ανάληψη μετρητών προκειμένου να προωθούνται δικαστικές υποχρεώσεις των καταθετών. Μία προς μία οι αλλαγές έχουν ως εξής:

1. Η περίπτωση δ΄ της παραγράφου 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 Ιουλίου 2015, αντικαθίσταται ως ακολούθως: « δ. η εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από νέες συμβάσεις αποδοχής (acquiring), ακόμη και σε περίπτωση ύπαρξης τραπεζικού λογαριασμού σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, εφόσον ο λογαριασμός θα τροφοδοτείται αποκλειστικά με το προϊόν εκκαθάρισης των συναλλαγών με κάρτες. Οι αναλήψεις και μεταφορές ποσών υπόκεινται στους ίδιους περιορισμούς που ισχύουν και για τους λοιπούς λογαριασμούς».

Η πρώτη αυτή αλλαγή, αφορά στη δυνατότητα ανοίγματος τραπεζικού λογαριασμού. Και μέχρι τώρα επιτρεπόταν το άνοιγμα λογαριασμού για την εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από νέες συμβάσεις αποδοχής. Τώρα, αυξάνεται ο βαθμός ελευθερίας καθώς το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού επιτρέπεται ακόμη και αν υπάρχει ήδη λογαριασμός σε άλλη τράπεζα.

2. Στην παράγραφο 7 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 Ιουλίου 2015 προστίθεται νέα περίπτωση ιζ΄ ως ακολούθως: «ιζ. Το άνοιγμα πάσης φύσεως λογαριασμών υπέρ Ε.Λ.Ε.ΓΕ.Π/Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. για την κατάθεση εμβασμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και επιχορηγήσεων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων».

Προστίθεται μια ακόμη περίπτωση στο άρθρο με τις περιπτώσεις για τις οποίες επιτρέπεται το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού.

3. Η παράγραφος 8 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 Ιουλίου 2015, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 4 της αρ. Γ.Δ.Ο.Π.0001133ΕΞ2015/Χ.Π.2524/17.8.2015 (ΦΕΚ Β΄ 1721) απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «8. Απαγορεύεται η πρόωρη, μερική ή ολική, εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα με εξαίρεση: α) την αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, β) την αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου, και γ) την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου, το οποίο προς εξασφάλιση του δανείου βαρύνεται με εμπράγματη ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα για την εξόφληση του δανείου συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του πωλητή ότι θα προσκομίσει στο πιστωτικό ίδρυμα το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας του ακινήτου το αργότερο εντός μηνός από την κατά τα ανωτέρω πρόωρη εξόφληση του δανείου. Τυχόν απαιτούμενες λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθούμενη διαδικασία και τους επιμέρους, ειδικότερους όρους εφαρμογής της παρούσας διάταξης δύναται να καθορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών».

Το καινούργιο στοιχείο είναι η περίπτωση (γ). Επιτρέπεται η πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση δανείου εφόσον πρόκειται για πώληση σπιτιού το οποίο βαρύνεται με στεγαστικό δάνειο.

4. Στην παράγραφο 9 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 Ιουλίου 2015, όπως έχει τροποποιηθεί με την παράγραφο 3 της αρ. Γ.Δ.Ο.Π.0001027ΕΞ2015/Χ.Π.2364/24.07.2015 (ΦΕΚ Β΄ 1561) και τις περιπτώσεις στ΄ και ζ΄ της παραγράφου 1 της αρ. Γ.Δ.Ο.Π.0001258ΕΞ2015/Χ.Π.2672/25.09.2015 (ΦΕΚ Β΄ 2100) αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών, οι περιπτώσεις στ΄ και ζ΄ αναριθμούνται σε περιπτώσεις ζ΄ και η΄ αντίστοιχα και προστίθεται η περίπτωση στ΄ ως ακολούθως: «στ. πληρωμής κύριων και επικουρικών συντάξεων από τα αντίστοιχα συνταξιοδοτικά ταμεία».

Η αλλαγή αφορά κυρίως σε προθεσμιακές καταθέσεις που βρίσκεται στην κατοχή ταμείων κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Προστέθηκε η δυνατότητα να σπάνε αυτοί οι λογαριασμοί προκειμένου να καλύπτονται οι υποχρεώσεις απέναντι στους ασφαλισμένους.

5. Μεταξύ των περιπτώσεων ιε΄ και ιζ΄ της παραγράφου 11 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18 Ιουλίου 2015, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, προστίθεται νέα περίπτωση ιστ΄, ως ακολούθως: «ιστ. Η ανάληψη μετρητών αποκλειστικά και μόνον για πληρωμή εισφορών, παραβόλων, γραμματίων, δικαστικών ενσήμων και τελών απογράφου, που σχετίζονται με την άσκηση και την εκδίκαση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων ή με την καταβολή πάσης φύσεων εγγυοδοσιών ή χρηματικού ποσού από μετατροπή στερητικής της ελευθερίας ποινής, εφόσον οι ανωτέρω πληρωμές δεν δύναται να διενεργηθούν με έκδοση τραπεζικής επιταγής ή με μεταφορά πίστωσης μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά μόνο με μετρητά. Η αναγκαιότητα της ανάληψης του συγκεκριμένου ποσού μετρητών αποδεικνύεται με βεβαίωση του πληρεξουσίου δικηγόρου αναφορικά με την ενέργεια στην οποία θα προβεί, απόσπασμα απόφασης, διάταξη, καθώς και κάθε άλλο σχετικό έγγραφο από το οποίο να προκύπτει η αιτία καταβολής».

Πρόκειται μια ειδική περίπτωση κατά την οποία δεν ισχύουν τα capital controls και οι περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών. Δηλαδή, η ανάληψη μετρητών για την πληρωμή εισφορών, παραβόλων, γραμματίων κλπ επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει το σχετικό έγγραφο από τον δικηγόρο.

6. Η περίπτωση ι΄ της παραγράφου 11 του άρθρου πρώτου της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «ι. Η χωρίς περιορισμό ποσού ανάληψη μετρητών, καθώς και η αποστολή εμβασμάτων στο εξωτερικό, έως του ποσού των 5.000 ευρώ μηνιαίως από έναν, ανά δικαιούχο, τραπεζικό λογαριασμό από τα μέλη των διπλωματικών αποστολών και των έμμισθων προξενικών αρχών, καθώς και τους υπαλλήλους των αναφερόμενων στην παρ. 16 της παρούσας διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών, οι οποίοι εξομοιώνονται με τα μέλη των διπλωματικών αποστολών, κατόπιν επίδειξης της ειδικής ταυτότητας που τους εκδίδει το Υπουργείο Εξωτερικών».

Πρόκειται για ειδική ρύθμιση που αίρει τους περιορισμούς ανάληψης μετρητών για μέλη διπλωματικών αποστολών και υπαλλήλους διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών.

7. Η παράγραφος 16 του άρθρου πρώτου της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως τροποποιήθηκε με την περίπτωση ια΄ της παραγράφου 1 της αρ. Γ.Δ.Ο.Π.0001258ΕΞ2015/Χ.Π.2672/25.09.2015 (ΦΕΚ Β΄ 2100) απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Εύξεινου Πόντου ('Black Sea Trade and Development Bank'), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ('European Bank for Reconstruction and Development'), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ('European Investment Bank'), το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης (ΕΚΑΕΚ) ('European Centre for the development of vocational training CE.DE.FOP'), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών ('E.N.I.S.A.'), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας ('F.A.O.'), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών−μελών της ΕΕ ('FRONTEX'), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ('I.M.F.'), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου ('E.P.L.O.'), η Συντονιστική Μονάδα του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών ('U.N.E.P. Μ.Α.P.), η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες ('U.N.H.C.R.'), το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη ('U.N.D.P.'), η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ('W.H.O.'), ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης ('Ί.Ο.Μ.'), ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας ('I.L.O.') καθώς και οι διπλωματικές αποστολές και οι ξένες προξενικές αρχές δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις του παρόντος άρθρου»

Στην αρχική της μορφή η παράγραφος εξαιρούσε μόνο την Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης από τα capital controls. Με τη νέα μορφή της διάταξης προστίθενται και οι τράπεζες που προαναφέρθηκαν