Διευκρινήσεις σε μέτρα του νέου ασφαλιστικού
5 Ιανουαρίου, 2011
Διευκρινήσεις σε μέτρα του νέου ασφαλιστικού
δίνει με εγκύκλιο που εξέδωσε την Τρίτη ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, ύστερα και από τα ερωτήματα που τέθηκαν από τα ασφαλιστικά ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών.
1. Για τους ασφαλισμένους πριν από 1/1/1983, που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 ισχύουν τα ακόλουθα:
Συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι 31.12.2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων, που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός δεν επηρεάζει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους.
Όπου προβλέπεται θεμελίωση δικαιώματος με ασφάλιση μεγαλύτερη των 25 ετών, το δικαίωμα θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση της 25ετίας.
Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας στα (πρώην) Ειδικά Ταμεία έχουν συμπληρώσει μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος 25 έτη ασφάλισης και, επομένως, δεν θίγονται από το νέο νόμο, ούτε ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.
2.Ασφαλισμένοι από 1/1/1983 μέχρι 31/12/1992:
Οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν από 1/1/1983 έως 31/12/1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Με τον νέο νόμο αυξάνεται από 1/1/2011 ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων αυτών κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1/1/2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών προκύπτει για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων θεμελίωση δικαιώματος μέχρι 31/12/2010, μόνο εάν πληρούνται και το όριο ηλικίας (58ο) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη). Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων, αλλά ορίστηκε πολύ αργότερα, δηλαδή, από τη θέσπιση της αναστολής. Στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31/12/2010, οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής επιβαρύνονται με τη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των χρόνων υπηρεσίας.
Για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 60ό οι γυναίκες, ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη ασφάλισης.
Όπως προκύπτει από τη διάταξη αυτή, για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι 31/12/2010, οι ασφαλισμένοι αυτοί θα πρέπει μέχρι αυτή την ημερομηνία να πληρούν αθροιστικά τόσο το χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων, αλλά ορίστηκε πολύ αργότερα.
Ειδικά για τις γυναίκες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65ο έτος. Κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλικίας για πλήρη, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014.
(ΓΥΝΑΙΚΕΣ - υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31.12.1992 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 ) ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ (γυναίκες) 2010 25 60 55 2011 25 61 56 2012 25 62 57 2013 25 63 58 2014 25 64 59 2015 25 65 60 (ΑΝΔΡΕΣ - υπαγωγή στην ασφάλιση μέχρι 31.12.1992 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 )
ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ 2010 25 65 60 2011 25 65 60 2012 25 65 60 2013 25 65 60 2014 25 65 60 2015 25 65 60
Τι ισχύει για μητέρες με ανήλικα παιδιά που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1/1/1983 έως 31/12/1992:
Με δεδομένο ότι το ισχύον μέχρι 31/12/2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ανωτέρω ασφαλισμένων είναι το 50ό για πλήρη σύνταξη, όλες οι ασφαλισμένες στα ανωτέρω Ταμεία, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή-που μπορεί να ανατρέξει πριν την ημερομηνία έναρξης του ν. 3863/2010 - και πάντως μέχρι 31/12/2010 έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και κατά τη συμπλήρωση των 25 ετών έχουν/είχαν ανήλικο παιδί, έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στο 50ό έτος της ηλικίας τους.
Για τις ασφαλισμένες-μητέρες ανήλικου παιδιού που συμπληρώνουν τα 25 έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προβλέπεται ότι ακολουθούν το όριο ηλικίας, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα. ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ
Υπαγωγή στην ασφάλιση 1.1.1983 - 31.12.1992
Παράγραφος 17α ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ 2010 25 50 2011 25 52 50 2012 25 55 53 2013 25 65 60 Για τους χήρους πατέρες αναπήρων παιδιών έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Επισημαίνεται, επιπροσθέτως, ότι προβλέπεται ρητά πως οι διατάξεις που ισγύουν για τις ασφαλισμένες του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ μητέρες ανηλίκων τέκνων εφαρμόζονται και στις αντίστοιχες ασφαλισμένες των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Κατά συνέπεια, η διάταξη της νομοθεσίας του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, βάσει της οποίας μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες μέχρι 31-12-1992 που έχουν πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες ασφάλισης δικαιούνται με την συμπλήρωση του 55ου έτους ηλικίας τους πλήρη σύνταξη και με την συμπλήρωση του 50ού μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο πλήρες όριο, εφαρμόζεται και στην περίπτωση των ασφαλισμένων μητέρων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Τα προαναφερόμενα όρια ηλικίας (55ο και 50ό) ανακαθορίζονται από 1-1-2011 μέχρι να ανέλθουν το 2013 στο 65 για πλήρη και στο 60 για μειωμένη. Άλλωστε, σύμφωνα με τις οδηγίες που εκδόθηκαν μετά τον ν. 3863/2010 διευκρινίσθηκε ότι δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση τα σημερινά όρια ηλικίας, 55ο για πλήρη και 50ό για μειωμένη θεμελιώνουν οι μητέρες, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή- που μπορεί να ανατρέξει και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3863/2010 συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν μέχρι την 31-12-2010 τις 5.500 ημέρες ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης έχουν και ανήλικο παιδί. Η εν λόγω κατηγορία κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τα ανωτέρω όρια ηλικίας οποτεδήποτε και αν ασκηθεί η αίτηση συνταξιοδότησης, χωρίς να εξετάζεται αν κατά την συμπλήρωση των ορίων αυτών θα συντρέχει ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού. Σημειώνεται ότι με τις ίδιες ως άνω προϋποθέσεις συνταξιοδοτούνται και οι χήροι πατέρες ανηλίκων.
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησης με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με την πραγματοποίηση 5.500 ημερών ασφάλισης δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων, αλλά πρόκειται για συνταξιοδοτική προϋπόθεση που αφορά τις ασφαλισμένες μητέρες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εφαρμόζεται κατ΄ επέκταση και στις αντίστοιχες ασφαλισμένες των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Ασφαλισμένοι μέχρι 31/12/1992
Ασφαλισμένοι σε δύο ασφαλιστικούς φορείς με παράλληλη ή διαδοχική ασφάλιση, οι οποίοι έχουν ήδη καταστεί συνταξιούχοι ή έχουν συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για πλήρη συνταξιοδότηση σε έναν ασφαλιστικό φορέα, δε δικαιούνται να κάνουν χρήση του δικαιώματος αναγνώρισης των πλασματικών χρόνων της παρ. 18 του αρ. 10, ώστε να θεμελιώσουν δικαίωμα για λήψη δεύτερης σύνταξης.
Για τις γυναίκες ασφαλισμένες, οι οποίες έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και το 55ο έτος της ηλικίας του μέχρι 31.12.2010 και επομένως έχουν θεμελιώσει δικαίωμα για λήψη μειωμένης σύνταξης, το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης παραμένει το 60ό. Κατά συνέπεια, ο υπολογισμός του ποσοστού μείωσης της σύνταξης, σε περίπτωση επιλογής της μειωμένης συνταξιοδότησης, θα γίνεται με βάση του μήνες που υπολείπονται από τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας της ασφαλισμένης.
Με τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής ανακαθορίζεται το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση γυναικών ασφαλισμένων μέχρι 31.12.1992 των Φορέων και Κλάδων που εντάχθηκαν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με τα άρθρα 1 και 3 του ν. 3655/2008, καθώς και των γυναικών - ασφαλισμένων των ενταχθέντων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Κλάδων Σύνταξης του ΤΑΠ-ΙΛΤ, ΤΣΠ-ΑΤΕ και ΤΣΕΑΠΓΣΟ, οι οποίες έχουν τρία (3) τουλάχιστον παιδιά και ανδρών ασφαλισμένων ομοίως, οι οποίοι έχουν τρία (3) τουλάχιστον παιδιά και είναι χήροι ή διαζευγμένοι και οι τελευταίοι έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση. ΓΥΝΑΙΚΕΣ με 3 (τουλάχιστον) παιδιά - ΑΝΔΡΕΣ με 3 (τουλάχιστον) παιδιά που είναι χήροι ή διαζευγμένοι και έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση (ασφαλισμένοι-ασφαλισμένες μέχρι 31.12.1992)
Παράγραφος 17ζ ΕΤΟΣ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ 2010 20 ΑΟΗ 2011 20 52 2012 20 55 2013 20 65 2014 20 65 2015 20 65 Σημειώνεται ότι για συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι 31.12.2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν θίγονται από την παραμονή
στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός δεν επηρεάζει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους.
Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλισμένοι/ες που μέχρι 31/12/2010 συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/1992, εφόσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31.12.2013.
Ασφαλισμένοι από 1/1/1993
Με τις διατάξεις των περιπτώσεων αυτών ορίζεται ότι το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα τέκνα - ασφαλισμένων σε οποιονδήποτε φορέα κύρια ασφάλισης από 1.1.1993 και εφεξής ανακαθορίζεται ως εμφαίνεται στον κατωτέρω πίνακα, καταργουμένων των διατάξεων της παρ. 7 του άρ. 24 του ν. 2084/1992 και της περ. β΄ της παρ. 7 του άρθρου 144 του ν. 3655/2008 :
ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ υπαχθείσες στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα από 1.1.1993 και μετά
Παράγραφος 17ε ΕΤΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ 2010 20 55 50 2011 20 55 50 2012 20 55 50 2013 20 65 60
