Aναβίωση του χριστουγεννιάτικου εθίμου ¨Εννιά Φαγιά¨ στα Γιαννιτσά

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ Καρυωτών Γιαννιτσών , με την ευκαιρία των Γιορτών των Χριστουγέννων εύχεται Ευλογημένα Χριστούγεννα , Υγεία , Ειρήνη και Ευτυχία για όλους ....!

Συνεχίζοντας για μια ακόμη χρονιά την Παράδοση , προσκαλoύμε όλους τους κατοίκους της πόλης μας και όχι μόνο , στην Πλατεία Παπα - Νίκανδρου του Συνοικισμού Καρυωτών , την προπαραμονή των Χριστουγέννων, Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2015 και ώρα 20΄30 μ.μ. για το την αναβίωση του χριστουγεννιάτικου πατροπαράδοτου εθίμου ¨Εννιά Φαγιά¨ πλάϊ στην
αναμμένη " Φωτιά" .ι

Παραδοσιακά, οι προετοιμασίες για την μεγάλη γιορτή των Χριστουγέννων , ξεκινούσαν νωρίς . Τις ημέρες αυτές θα έπρεπε να ετοιμαστούν τα λουκάνικα , ο Καβουρμάς και η Καρβαβίτσα, νοστιμότατα παραδοσιακά εδέσματα , όλα παρασκευασμένα από το κρέας του γουρουνιού που εκτρέφονταν για αυτό το σκοπό.
Η διαδικασία των Χριστουγεννιάτικων ετοιμασιών , αποκορυφωνόταν την παραμονή της γιορτής. Οι νοικοκυρές των σπιτιών έπρεπε, να ζυμώσουν και να ετοιμάσουν το Χριστόψωμο - ΤΗΝ ΜΠΟΥΓΑΤΣΑ,
όπως της έλεγαν - , φτιαγμένο με ιδιαίτερο μεράκι και στολίσματα .Επίσης ετοίμαζαν τις κουλούρες για να κεράσουν τους μικρούς κολιντάριδες που θα περνούσαν από όλα τα σπίτια για να καλαντίσουν .
Το βράδυ της Παραμονής , ετοιμαζόταν το τραπέζι της ΠΑΝΑΓΙΑΣ , τιμώντας τη Θεοτόκο, που αυτό το βράδυ θα έφερνε στον κόσμο το Θείο Βρέφος .
Επάνω στο τραπέζι έπρεπε να βρίσκονται ΤΑ ΕΝΝΙΑ Νηστίσιμα ΦΑΓΙΑ - .

Τα φαγητά αυτά συνήθως είναι : 1 ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ ( ΜΠΟΥΓΑΤΣΙΑ )

2 ΦΑΣΟΥΛΙΑ ΜΕ Ν΄ ΑΡΜΙΑ ( ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΕ ΛΑΧΑΝΟ ΤΟΥΡΣΙ )

3 ΣΙΤΑΡΙ ΒΡΑΣΜΕΝΟ

4 ΝΤΟΛΜΑΔΕΣ ΜΕ ΛΑΧΑΝΟ ΤΟΥΡΣΙ

5 ΡΥΖΟΠΙΤΑ

6 ΧΑΛΒΑΣ

7 ΚΟΜΠΟΣΤΑ ( ΧΟΥΣΙΑΦΙ )

8 ΠΙΤΑ ΣΑΡΑΓΛΙ

9 ΦΡΟΥΤΑ-ΚΟΛΙΝΤΟΚΟΥΡΕΣ

( ΚΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΟΛΙΝΤΟΥΔΙΑ)

Σύμφωνα με μια παράδοση, ο αριθμός ΕΝΝΙΑ συμβολίζει τις περιοχές που περιπλανήθηκαν η ΠΑΝΑΓΙΑ με το ΘΕΙΟ ΒΡΕΦΟΣ και τον ΙΩΣΗΦ κατά τον ΔΙΩΓΜΟ ΤΟΥ ΗΡΩΔΗ . Σύμφωνα με μια άλλα εκδοχή , ΕΝΝΙΑ
ήταν τα φαγητά που μετρήθηκαν από τα παιδιά μιας οικογένειας , στο τραπέζι που ετοίμασε η μάνα τους για να γιορτάσει το γεγονός της ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, Συγκεντρωμένη ολόκληρη η οικογένεια, από τον μεγαλύτερο ως τον νεαρότερο στην ηλικία , προετοιμαζόμενοι για την επόμενη μεγάλη γιορτινή ημέρα, σε πνεύμα αγάπης και συγχώρεσης, έτρωγαν στο νηστίσιμο τραπέζι (υπενθυμίζουμε ότι η νηστεία είχε ξεκινήσει πριν από 40 ημέρες και τελειώνει την επόμενη - τα Χριστούγεννα) και ευχόμενοι όλοι μαζί για υγεία , ευτυχία και καλές σοδιές (μπερεκέτια) . Αξίζει να αναφέρουμε ότι το έθιμο συνεχίζει να τηρείται σχεδόν σε όλα τα σπίτια των Καρυωτών μέχρι και σήμερα.Τα παλικάρια των περισσότερων οικογενειών οργάνωναν ομάδες ατόμων , τις Σάρτες όπως τις έλεγαν, που περιφέρονταν στις γειτονιές από σπίτι σε σπίτι , τραγουδώντας και αναγγέλοντας τη Γέννηση του Θείου Βρέφους . Η ιδιαιτερότητα του Τραγουδιού των Χριστουγέννων των Καρυωτών, είναι ότι αναφέρεται όχι μόνο στο σημαντικό γεγονός της Γέννησης του Κυρίου ,που γιορτάζουμε αυτές τις ημέρες , αλλά επεκτείνεται περιγραφικά στη Ζωή Του , στα Πάθη και την Ανάσταση ΤΟΥ , καταλήγοντας και στα μελλούμενα κατά τη Δεύτερη Παρουσία του .

Με την ευκαιρία των ημερών νομίζουμε ότι αξίζει να παραθέσουμε τα λόγια του Καρυώτικου τραγουδιού

των Χριστουγέννων παρακάτω :

1----------------------------------------------------------------------

Χριστούιεννα Πρωτούιεννα πρώτη γιορτή του χρόνου
Πόψι Χριστός γεννήθηκε κι ο κόσμος δεν το νιώθει.

2----------------------------------------------------------------------

Κι ο κόσμος και τα κλομπενιά κι ου Βασιλιάς Αητός μας
Τα δυό βαγγέλια λειτουργούν κι οι Αποστόλοι ψέλνουν

3----------------------------------------------------------------------

Βρε ψέλνοντας διαβάζοντας, τ΄Χριστού ο δέντρος ξέιρε
Ο δέντρος ήταν ο Χριστός, τα κλώνια τα Βαγγέλια

4----------------------------------------------------------------------

Και τα αργυρά φυλλούδια του ήταν οι προφητάδες
Προφήτευανε κι έλεγαν για του Χριστού τα Πάθη.

5----------------------------------------------------------------------

Χριστέ μ' , Χριστέ μ΄αληθιανέ ,Xριστέ μου Σταυρωμένε

Συ σταύρωναν οι παλιο-Οβροί, πάνε να σε σκιντζέψουν.

6----------------------------------------------------------------------

Κι όσο σκιντζία κι αν σε καμαν ούλα τα καταδέθκεις

Ένα σκιντζιό, πικρό σκιντζιό κείνο δεν καταδέθκεις

7----------------------------------------------------------------------

Τουν χάλκουντα παράγγειλαν να κόψ΄ τρία πιρούνια

Κι αυτός ου τρισκατάρατος παίρνει και κόφτει πέντε.

8----------------------------------------------------------------------

Τα δυό βαρούν στα χέρια του, τ΄ άλλα τα δυο στα πόδια.

Του πέμπτου του φαρμακιερό αγνάντια στην καρδιά του.

9----------------------------------------------------------------------

Τ΄ Χριστού το αίμα έτρεχε σαν σιγανό ποτάμι,

κι η Παναγιά το σφούγγιζε μ΄ ένα χρυσό μαντήλι.

-----------------------------------------------------------------------

10-----------------------------------------------------------------

Βουλές βουλές το σφούγγιζε, βούλες μοιριολογούσε.

Μοιριολογούσε κι έλεγε , μοιριολογά και λέει

11-----------------------------------------------------------------

Κρίμα στον γιόκα μ΄τον καουό, τον γιό μου τον Αφέντη

Να που ήταν ούλος μάλαμα, τα στήθια τ΄ ασημένια

12-----------------------------------------------------------------

Να που είχε του γλυκόστομα, τη ζαχαρένια γλώσσα,

Χριστός μας αναστήθηκε ψηλά πάει στα ουράνια,

13-----------------------------------------------------------------

Κι απόψι θέλ΄ να κατεβεί στης Εκκλησιάς την πόρτα.

Να ανοίξει πόρτα να διαβεί δεξιά από τον Άγιο Δήμο.

14-----------------------------------------------------------------

Να στρώσει το θρονίτσι του, να κάτσ΄ να δικαιοκρίνει.

Να δικιοκρίνει αμαρτωλούς, όλους τους κολασμένους.

15-----------------------------------------------------------------

Χριστέ μου για την τάξη σου, χρυσή καντήλα καίει,

Κι αν βάλεις λάδι και κερί φέγγει τους μαχαλάδες

16-----------------------------------------------------------------

Κι αν βάλεις περισσότερο φέγγει τον κόσμο όλο,

Και σας καλονυχτύζουμε , πέσετε κοιμηθείτε.

17-----------------------------------------------------------------

Ολίγο ύπνο πάρετε κι ευθύς να σηκωθείτε

Στην Εκκλησία τρέξετε με προθυμία μπείτε,

18-----------------------------------------------------------------

Και του Θεού ν΄ ακούσετε τη Θεία Λειτουργία.

Κι εμείς ετραγουδούσαμε και τώρα και του χρόνου .

---------------------------------------------------------------------

Όλα τα παραπάνω για μια ακόμη χρονιά θα αναβιώσουν από τον Πολιτιστικό Σύλλογο ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ Καρυωτών Γιαννιτσών, στην Πλατεία παπα – Νίκανδρου του Συνοικισμού Καρυωτών , την
προπαραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ , με τον παραδοσιακό Καρυώτικο τρόπο , με παραδοσιακά νηστίσιμα εδέσματα , κρασί και μουσική .

Αφού ευχηθούμε για μια ακόμη φορά στον καθένα ξεχωριστά το καλύτερο……………………

……………………………………….ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ , για να προϋπαντήσουμε τα Χριστούγεννα !