Ο θησαυρός που ρημάζει στην Πέλλα και οι απόντες πολιτικοί, δήμος και φορείς

του Γιώργου Ροδάκογλου

Η κατάσταση στα Ρωμαϊκά Λουτρά της Νέας Πέλλας και στην Τρίκλιτη Παλαιοχριστιανική Βασιλική του 15^ου αιώνα δεν είναι απλώς ντροπιαστική. Φτάνει και ξεπερνάει τα όρια της παντελούς απαξίας.

Για περισσότερα από 25 χρόνια, οι βουλευτές του νομού δεν έδειξαν την ευαισθησία που θα έπρεπε για δυο μνημεία παγκόσμιας αξίας. Κανένα αίτημα χρηματοδότησης, καμία προσπάθεια ένταξης σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα, κανένα ίχνος πολιτικής διεκδίκησης. Και αυτό είναι εμφανές εκ του αποτελέσματος και της σημερινής άθλιας κατάστασης τους. Ο  Γιώργος Καρασμάνης και η Θεοδώρα Τζάκρη είναι οι  παλαιότεροι βουλευτές  και οι νεώτεροι ο Διονύσης Σταμενίτης και ο Λάκης Βασιλειάδης.

Τα Ρωμαϊκά Λουτρά βρίσκονται μέσα σε μια ζούγκλα από αγριόχορτα άνω του ενάμισι μέτρου. Η πρόσβαση είναι επικίνδυνη, έως αδύνατη και τα  φίδια κινούνται ανάμεσα στα ερείπια, ενώ τα ξερά χόρτα ακουμπούν σχεδόν πάνω στο μνημείο και η άγρια βλάστηση φτάνει πολύ κοντά σε δύο πρατήρια καυσίμων. Μια σπίθα αρκεί το καλοκαίρι  για να γίνει η περιοχή πύρινη παγίδα. Λίγα μέτρα πιο πέρα, η Τρίκλιτη Βασιλική - πιθανή επισκοπική έδρα -ρημάζει εκτεθειμένη από το 1977. Κανένα σοβαρό έργο προστασίας, κανένα σύγχρονο στέγαστρο. Καμία ανάδειξη. Κανένα ενδιαφέρον.

Αν αυτό συνέβαινε σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, θα αποτελούσε εθνικό σκάνδαλο πρώτης γραμμής.

Εδώ θεωρείται… φυσιολογικό.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Νέας Πέλλας ήταν διαφορετικοί, είχαν άλλη φιλοσοφία.  Φρόντιζαν για όλα και η περιοχή έσφυζε από ζωή. Ήταν όμορφη και καθαρή, προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες.

Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Μακεδονία» στις 3 Μαΐου 1960 αποτυπώνει την πραγματικότητα. Μέσα σε μία μόνο ημέρα την Πρωτομαγιά επισκέφθηκαν τα Λουτρά της Νέας Πέλλας περισσότερα από 20.000 άτομα.

Οι πληροφορίες προέρχονται από το ΑΤ Κουφαλίων ενώ ο τότε  πρόεδρος της κοινότητας Αλέξανδρος Μιχαηλίδης αρθρογραφούσε στη  «Μακεδονία» και προσπαθούσε να αναδείξει το χωριό. Η εικόνα αυτή κράτησε για περίπου  δυόμιση δεκαετίες και μετά άρχισε η παρακμή της περιοχής, χωρίς καμία προσπάθεια να αποτραπεί.

Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα οι βουλευτές του νομού Πέλλας να τοποθετηθούν ξεκάθαρα ή να ανακοινώσουν δημόσια, τι έπραξαν όλα αυτά τα χρόνια για τα δυο συγκεκριμένα μνημεία της Νέας Πέλλας ή τι προτίθεται να πράξουν.  Ένα βασικό ερώτημα πού  θέτουν οι πολίτες είναι. Που βρίσκονταν, όλοι αυτοί, όταν τα μνημεία βούλιαζαν στη λάσπη και στα βάτα; Και  ένα άλλο ερώτημα αφορά στην ιστορία της Μακεδονίας και στο στοιχειώδη νοιάξιμο που δεν έδειξαν με αποτέλεσμα η Νέα Πέλλα να παραμένει πολιτιστικά αόρατη.

Οι πολίτες πλέον κουράστηκαν από τις δικαιολογίες και τις ανούσιες πολιτικολογίες που δεν οδηγούν σε αποτελέσματα και έχουν απομυθοποιήσει, τους άλλοτε «ισχυρούς». Τώρα ζητούν μόνο αλήθειες, πέραν όσων αρέσκονται να τους χτυπούν στην πλάτη.

Και όμως, η ευθύνη δεν σταματά στους βουλευτές. Η Δημοτική Αρχή είναι εξίσου υπαίτια. Ο πρώην δήμαρχος Πέλλας, Γρηγόρης Στάμκος, επί δεκαπέντε συνεχόμενα χρόνια δεν έκανε το παραμικρό για τα Ρωμαϊκά Λουτρά και την Τρίκλιτη Βασιλική. Δεκαπέντε χρόνια σιωπής, αδιαφορίας και απόλυτης απουσίας σχεδίου. Η δε αλλαγή δημάρχου όμως και αυτή δεν έφερε την αλλαγή νοοτροπίας.

Ο νυν δήμαρχος, Στάθης Φουντουκίδης, δείχνει να συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο. Καμία κίνηση, καμία πρωτοβουλία, καμία ουσιαστική παρέμβαση έως τώρα. Όλοι πετούν το μπαλάκι στο Υπουργείο Πολιτισμού, ότι δεν τους δίνει άδεια να καθαρίσουν τους χώρους ενώ δεν την έχουν διεκδικήσει ποτέ και αυτό ίσως εντέλει, να τους βολεύει.

Εντύπωση ωστόσο προκαλεί και η στάση του Μορφωτικού–Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής, για τον οποίον θα περίμενε κανείς -βάσει της ίδιας του της ταυτότητας-να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για τη διάσωση των μνημείων. Αντί γι’ αυτό, οι νέοι, δεν ανέλαβαν καμία πρωτοβουλία, δεν κινητοποίησαν την κοινωνία, δεν σήκωσαν καν το ζήτημα στη δημόσια σφαίρα.

Είμαστε λοιπόν κυριολεκτικά θεατές στο ίδιο έργο, μιας κοινωνίας που παρακολουθεί την καταστροφή και μένει άπραγη.  Ωστόσο οι διερχόμενοι με τα αυτοκίνητα τους από τη Νέα Πέλλα βλέποντας αυτήν την κατάσταση, αναρωτιούνται. Τι άνθρωποι διοικούν αυτόν τον τόπο;

Από την πλευρά της, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας φαίνεται να λειτουργεί στα όρια της. Υποστελέχωση, καθυστερήσεις, έλλειψη πρωτοβουλιών. Όμως το αποτέλεσμα είναι αδιαπραγμάτευτο. Δύο μνημεία έχουν αφεθεί να πεθάνουν. Kαι αυτό, γιατί ποτέ κανείς δεν διεκδίκησε το παραμικρό από το Υπουργείο Πολιτισμού. Πολιτικοί, δήμος και φορείς ήταν όλοι τους απόντες, με αποτέλεσμα, αυτή η τραγική κατάσταση που αποτυπώνεται στις φωτογραφίες.

Δεν γίνεται όμως η γη του Μεγάλου Αλεξάνδρου να αντιμετωπίζει τα μνημεία της σαν σκουριασμένα αντικείμενα στην άκρη ενός χωραφιού. Δεν γίνεται οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι -σε εθνικό και τοπικό επίπεδο -να σιωπούν, και να αδρανούν. Δεν γίνεται η Νέα Πέλλα να παραμένει θεατής της ίδιας, της καταστροφής της.

Οι ευθύνες λοιπόν για την σημερινή κατάντια, είναι διαχρονικές, συγκεκριμένες και βαριές. Και έχουν φτάσει πλέον στο σημείο που δεν μπορούν να κρυφτούν άλλο. Οι Έλληνες λοιπόν δεν είναι μόνο για τις εκλογές αλλά αξίζουν ενέργειες. Όσο για τα μνημεία, αυτά δεν χάνονται από τον χρόνο, χάνονται μόνο από αυτούς που δε νοιάζονται. Συνεπώς, η σημερινή κατάσταση δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνο, μια προβολή  πάνω τους, των έως τώρα διοικήσεων.

AKΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΚΑΙ ΔΕΙΤΕ ΕΙΚΟΝΕΣ

_BSOiKo-A3Q" frameborder="0" allowfullscreen>